ABD teknoloji hisseleri, yapay zekâ şirketlerinin değerlemelerine yönelik kaygıların artmasıyla sert şekilde geriledi. Nvidia, Microsoft, Amazon ve Meta hisseleri düşerken, yatırımcılar “AI balonunun şiştiğini” tartışıyor. En dikkat çekici gelişme ise Oracle’ın OpenAI ile yaptığı yaklaşık 300 milyar dolarlık anlaşmanın şimdiden hissedar kayıplarına yol açması. Piyasada büyüyen görüş: Oracle devasa bir borçla finanse ettiği AI yatırımında yanlış ata mı oynadı?
Teknoloji hisselerinde sert düzeltme
ABD borsaları Salı günü güçlü satışlarla sarsıldı.
-
Nasdaq Composite %1,
-
S&P 500 ise %0,6 değer kaybetti.
Son iki yılda AI hikâyesiyle rekor kıran teknoloji devleri, bu kez düşüşe öncülük etti:
-
Nvidia −%2
-
Microsoft −%3’ten fazla
-
Amazon −%3’ten fazla
-
Meta −%1,5
Yıl boyunca yapay zekâ merkezli bir ralli yaşanmasına rağmen, giderek daha fazla fon yöneticisi AI şirketlerinin temel gelir ve kârlılıklarından kopan aşırı değerlemelerle fiyatlandığını düşünüyor.
Schroders CIO’su Johanna Kyrklund, piyasaların “gecikmiş döngü evresine girdiğini”, değerlemelerin “aşırı şiştiğini” ve ortamın “balona dönüşen köpüklü bir hal aldığını” söyledi.
Yatırımcıları huzursuz eden dev AI harcamaları
Bank of America’ya göre yalnızca Amazon, Alphabet, Meta ve Oracle son iki ayda 81 milyar dolar borçlanarak AI veri merkezleri ve altyapıları için fon topladı.
Ancak yatırımcıların çoğu artık bu harcamaların geri dönüşünden şüpheli. Nomura stratejisti Charlie McElligott’a göre yatırımcılar artık hiperskalerlerin devasa bütçelerini “körlemesine ödüllendirmiyor”.
M&G’den Daniel White, AI yatırımlarının 2030’a kadar toplam 7 trilyon dolar olabileceğini belirterek temel endişeyi özetliyor:
JP Morgan Başkan Yardımcısı Daniel Pinto da benzer bir uyarı yaparak Big Tech’in değerlemelerinin “gerçekleşmesi zaman alacak bir üretkenlik devrimine bağlandığını” söyledi.
Beklentiler Nvidia’ya kilitlendi
Piyasa gözünü şimdi Nvidia’nın açıklayacağı çeyrek sonuçlarına çevirdi.
-
Peter Thiel’in hedge fonu üçüncü çeyrekte Nvidia pozisyonunu tamamen boşalttı.
-
Capital Economics, Nvidia bilançosunun “tüm teknoloji sektörü için yön belirleyici” olacağını söylüyor.
Nasdaq, Kasım ayında %5’ten fazla ekside ve Mart’tan bu yana ilk aylık kaybına doğru ilerliyor. VIX korku endeksi %11 yükselerek 25 seviyesine çıktı.
Küresel borsalarda da satışlar hızlandı
-
Stoxx Europe 600 −%2,1
-
DAX −%1,8
-
Güney Kore Kospi −%3,3
-
Hong Kong Hang Seng −%1,7
ABD’de perşembe günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi ve Aralık Fed toplantısı da fiyatlamalarda belirsizliği artırıyor. Fed’in faiz indirip indirmeme ihtimali şu anda %50–50.
Oracle’ın ‘muhteşem OpenAI bahsi’ şimdiden 315 milyar dolar eritti
Asıl panik yaratan gelişme ise yapay zekâ dalgasının en agresif yatırımcısı haline gelen Oracle cephesinde yaşanıyor.
300 milyar dolarlık anlaşma → 315 milyarlık piyasa değeri kaybı
10 Eylül’de Oracle’ın OpenAI ile yaptığı yaklaşık $300 milyarlık dev anlaşmanın açıklanmasından bu yana, şirketin piyasa değeri 315 milyar dolar eridi.
Oracle hissesi, aynı dönemde Nasdaq ve sektör endeksleri yatay seyrederken bu düşüşü tek başına yaşadı. FT analizleri, şirketin “AI’deki bir devasa yanlış bahsin” etkisini fiyatladığını gösteriyor.
OpenAI için devasa bir borç yükü: Oracle sınırlarını mı zorluyor?
Oracle, OpenAI’nin AGI yarışında ihtiyaç duyacağı devasa işlem gücünü “benzersiz şekilde sağlayabilecek tek altyapı şirketi” olduğunu savunuyor. Ancak tablo giderek riskli bir hâl alıyor:
• 2027’den itibaren Oracle gelirlerinin çoğu OpenAI’den gelmek zorunda
• Capex 2030’a kadar yılda 80 milyar dolara çıkacak
• Net borç 2021’den bu yana ikiye katlandı ve 2030’da bir kez daha ikiye katlanması bekleniyor
• Nakit akışı beş yıl üst üste negatif kalacak
FT analizine göre Oracle, rakiplerinden farklı olarak:
-
daha düşük işletme kâr marjlarına sahip,
-
veri merkezlerini kiralayan bir “kiracı modelinde” çalışıyor,
-
yatırımlarını büyük ölçüde borçla finanse ediyor.
Bu da şirketi OpenAI’nin gelecekteki gelirlerine “IOU (ileride ödeme sözü)” karşılığında aşırı bağımlı hale getiriyor.
Sonuç:
Piyasa Oracle’ı artık bir yazılım devi değil, OpenAI’nin borsadaki dolaylı temsilcisi gibi fiyatlıyor.
Sonuç: AI rallisi sarsılıyor, risk iştahı hızla düşüyor
ABD teknoloji piyasasında yaşanan sert satışlar, yatırımcıların AI hikâyesinin sürdürülebilirliği konusunda giderek daha temkinli olduğunu gösteriyor.
Oracle’ın yüksek borçla finanse ettiği agresif OpenAI yatırımı, yapay zekâ çılgınlığının “balon evresine” girip girmediği tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Kaynak: FT
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
