Brezilya’nın eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, darbe girişimi suçlamasıyla aldığı mahkumiyet kararına itiraz süreci devam ederken tutulduğu ev hapsinde dün gözaltına alındı.
Yüksek Mahkeme, Bolsonaro’nun yüksek kaçma riski taşıdığına karar verdi.
Mahkeme, 2022 seçimlerinden sonra Luiz Inacio Lula da Silva’nın göreve başlamasını engelleme planı nedeniyle 27 yıl hapis cezasına çarptırılan Bolsonaro’nun, kaçmak amacıyla ayak bileğindeki elektronik kelepçeyi devre dışı bırakmaya çalıştığını belirtti.
Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes, Bolsonaro’nun gözaltına alınmasının temyiz süreci sonuçlanana kadar bir önleyici tedbir olduğunu söyledi.
Mahkemenin kamuoyuyla paylaştığı bir videoda Bolsonaro, izleme kelepçesi üzerinde “meraktan” havya kullandığını itiraf etti. Videoda, cihazın ciddi şekilde hasar gördüğü ve yandığı ancak hâlâ bileğinde takılı olduğu görüldü.
2019-2022 yılları arasında Brezilya’yı yöneten 70 yaşındaki Bolsonaro, ağustos ayından bu yana başkent Brasilia’daki lüks bir konutta ev hapsinde tutuluyordu.
Yargıç Moraes, kararında eski liderin en büyük oğlu Flavio Bolsonaro’nun dün konutun önünde yapılması için çağrıda bulunduğu nöbet eyleminin, “kaçışına elverişli bir ortam yaratacak” bir kargaşaya neden olabileceğini ifade etti.
Flavio Bolsonaro, babasının destekçilerini “ülke için savaşmaya” çağırmıştı.
Yargıç, elektronik kelepçeyi devre dışı bırakma girişiminin, “oğlunun çağrısıyla düzenlenen gösterinin neden olacağı kargaşadan faydalanarak kaçışının başarısını garantilemek” amacıyla cumartesi sabahı erken saatlerde gerçekleştiğini belirtti.
Moraes, Bolsonaro’nun avukatlarına olayı açıklamaları için 24 saat süre verdi.
Flavio Bolsonaro, yaptığı canlı yayında, “Şu an Federal Polis içinde ne olduğunu bilmiyorum. Babama bir şey olursa, Alexandre de Moraes, babam orada ölürse bu senin suçundur” diye konuştu.
Oğlu, nöbet eylemi öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, babasının elektronik kelepçeyi “çaresizlikten” veya ziyarete gelen akrabalarının önünde takmaktan “utandığı” için yakmış olabileceğini söyledi.
Moraes ayrıca, Bolsonaro’nun evinin ABD Büyükelçiliğine yakınlığına dikkat çekerek siyasi sığınma talebinde bulunma riskini gündeme getirdi.
Eski bir yüzbaşı olan Bolsonaro, davayı “cadı avı” olarak nitelendiren ve bu nedenle Brezilya’ya karşı cezai gümrük vergileri ve yaptırımlar uygulayan ABD Başkanı Donald Trump’ın müttefiki olarak biliniyor.
Trump, Bolsonaro’nun son durumu hakkında cumartesi günü, “Bu çok kötü” yorumunu yaptı.
DESTEKÇİLERİ BİR ARAYA GELDİ
Davaya aşina bir kaynağın aktardığına göre Bolsonaro, tutukluların cezaevine gönderilmeden önce sağlık kontrolünden geçirildiği Brasilia’daki federal polis merkezine götürüldü.
Başka bir kaynak ise AFP’ye gönderdiği videoda Bolsonaro’nun şimdilik tutulacağı, içinde televizyon, klima ve mini buzdolabı bulunan küçük odayı gösterdi.
Bir grup kadın, Bolsonaro’nun tutuklanmasını kutlamak için polis merkezi önünde toplanarak bir şişe köpüklü şarap açtı.
47 yaşındaki lise felsefe öğretmeni Ana Denise Sousa, AFP’ye yaptığı açıklamada büyük bir sevinç yaşadığını belirterek, “En büyük alçak, en kötü adam… Herkesi mahveden, darbe girişiminde bulunan, kimseye acımayan biri, şimdi hesabını verecek” dedi.
Destekçileri de Brezilya bayraklarına sarılı halde olay yerine geldi.
53 yaşındaki araç paylaşım sürücüsü Alessandro Goncalves de Almeida, “Bunların hepsi siyasi zulüm” diye konuştu.
SUÇ ÖRGÜTÜ LİDERLİĞİ SUÇLAMASI
Bolsonaro hakkındaki yargı süreçleri, 80 yaşındaki Lula’nın dördüncü dönem için aday olacağını söylediği 2026 başkanlık seçimleri öncesinde Brezilya’daki geniş muhafazakâr seçmen kitlesini lidersiz bıraktı.
Bolsonaro’nun avukatları, “hassas sağlık durumu” nedeniyle “hayatını riske atabileceği” gerekçesiyle gözaltı kararına itiraz edeceklerini açıkladı.
Bolsonaro, 2018’deki bir kampanya etkinliğinde uğradığı bıçaklı saldırının kalıcı etkilerinden muzdarip ve birkaç kez ameliyat olmak zorunda kalmıştı.
Devlet başkanlığı döneminde Bolsonaro, ekonomiyi yönetme biçimiyle övgü toplarken, Amazon ormanlarının rekor düzeyde yok edilmesine göz yumması ve Kovid-19’u “basit bir grip” olarak nitelendirmesi nedeniyle eleştirilmişti.
Bolsonaro, eylül ayında “iktidardaki otoriter hakimiyetini” sürdürmek için komplo kuran bir suç örgütüne liderlik etmekten suçlu bulunmuştu.
İddialara göre plan; Lula, yardımcısı Geraldo Alckmin ve Yargıç Moraes’e suikast düzenlemeyi de içeriyordu.
